Techniki masażu w zabiegach podologicznych

W gabinetach najwięcej uwagi poświęcamy twarzy i ciału, często zupełnie pomijając stopy. Zapominamy, że każda ich dolegliwość jest związana z zaburzeniem równowagi i zdrowia całego organizmu. Należy odkryć stopy na nowo i docenić ich znaczenie dla naszego zdrowia.

Stopa jako podstawa ludzkiego ciała

fizjologicznie przystosowana jest do przenoszenia dużych i zmiennych obciążeń oraz amortyzacji wstrząsów. Skóra stopy, pozbawiona gruczołów łojowych, posiada nawet do 60 warstw naskórka oraz ponad 2500 gruczołów potowych, które biorą udział w termoregulacji organizmu. Skomplikowana i mocna konstrukcja szkieletu zbudowana z 26 kości, 19 mięśni oraz 109 więzadeł i ścięgien daje oparcie całemu ciału. Stopa jest ściśle powiązana z podudziem. Tu mają swój początek mięśnie długie stopy, odpowiedzialne za zginanie, prostowanie palców i całej stopy oraz pronację i supinację. Dodatkowo mięśnie te spełniają funkcję pompy wspomagającej odpływ krwi żylnej i limfy, co przyspiesza dopływ utlenowanej krwi do stóp. Zaburzenie obwodowego krążenia daje objaw zmęczenia, nadmiernego napięcia mięśni, skurczów czy wreszcie obrzęków.

Stopa unerwiona jest m.in. przez nerwy piszczelowy, strzałkowe, udowo-goleniowy, podeszwowy, grzbietowo-boczny i ma blisko 7200 receptorów czuciowych. To sprawia, że masaż stóp jest niezwykle przyjemny, ale nie tylko poprawia samopoczucie – przywraca też równowagę w całym organizmie.

Wskazania i przeciwwskazania do masażu

Masaż stóp polecany jest osobom żyjącym w stresie, pracującym w pozycji stojącej, z nadwagą, noszącym ciasne obuwie, wysokie obcasy, uprawiającym sport (zwłaszcza bieganie) i przeciążonych treningami, z zaburzeniem statyki ciała. ale również w celu pielęgnacyjnym i dla relaksu. Masażu nie stosujemy w stanach pourazowych (złamania, skręcenia, zwichnięcia), w chorobie żylakowej podudzi, w chorobach nowotworowych, stanach zapalnych skóry i u kobiet z zagrożoną ciążą.

Rodzaje masażu stóp

Metod i technik masowania stóp jest wiele. Na przestrzeni wieków różne kultury rozwijały terapie oparta o masaż stóp. Najpopularniejsze z nich to:

Klasyczny masaż stóp

jest zbiorem podstawowych technik, które wykorzystuje się w różnym zestawieniu, w zależności od masowanej powierzchni. Techniki te działają przede wszystkim na skórę i zakończenia nerwowe, tkankę łączną, mięśnie, układ krążenia oraz układ kostno-stawowy.

W klasycznym masażu stóp na początek wykonuje się krótką gimnastykę, a następnie masażowi poddaje się palce, stronę podeszwową i grzbietową stronę stopy oraz tylną część podudzia. Wykorzystuje się następujące techniki: głaskanie powierzchowne i głębokie, rozcieranie, ugniatanie oraz oklepywanie, które są aktywnym rozluźnianiem.

W tym masażu obowiązuje kierunek dosercowy. Może to być masaż typowo terapeutyczny lub połączony z rytuałem spa.

Tajski masaż stóp

jest częścią tradycyjnej medycyny tajskiej z wpływem TMC i ajurwedy. Nazywany również starożytnym masażem klasycznym. Łączy głęboki masaż z akupresurą i pasywną jogą, a swym zasięgiem obejmuje stopę, podudzie i kolano. Masaż przeprowadza się na balsamie wykonanym według tradycyjnej receptury. Po krótkiej gimnastyce i pobudzeniu krążenia limfatycznego, drewnianą pałeczką wykonuje się akupresurę.

Stymulacja receptorów wywołuje reakcje odruchową powodująca przywrócenie równowagi we wszystkich układach, zwłaszcza w wydalniczym i limfatycznym, mającym ogromny wpływ na detoksykację organizmu.

Refleksoterapia

J est działem medycyny alternatywnej wykorzystującej efekty odruchów nerwowych. Na początku XX wieku dr William Fitzgerald, szukając alternatywnych metod znieczulania, odkrył zależność pomiędzy stymulacją odpowiednich punktów na ciele a działaniem przeciw-bólowym. Wyznaczył on dziesięć stref na ciele człowieka, twierdząc, że części ciała danej strefy są połączone energią i mogą na siebie oddziaływać. Jego asystentka Eunice Ingham oddzieliła terapię strefową od masażu stóp, stworzyła mapy punktów refleksyjnych. Jednak współcześnie stosowaną metodę opracowała Inge Dougans, która połączyła stymulacje punktów z chińską terapią meridianową. Podstawą działania refleksoterapii jest znajomość budowy i funkcjonowania układu nerwowego oraz wiedza na temat odruchów nerwowych ze skutkami skórno-narządowymi. Podczas stymulacji receptorów połączone z nimi kanałami energetycznymi narządy ciała zostają pobudzone, wyzwalając szereg reakcji biochemicznych.

Masaż stref odruchowych ma przede wszystkim uaktywnić procesy samoleczenia i powrotu do wewnętrznej równowagi organizmu. Główne techniki to „spacerowanie”, pociąganie, rozcieranie labilne, rozcieranie stabilne oraz ucisk oraz techniki pomocnicze, czyli ćwiczenia bierne stopy, głaskania i rozcierania.

Chiński masaż stóp

jest ściśle związany z filozofią Wschodu stosuje się go prawie w niezmienionej formie od ponad 700 lat. Wymaga użycia kilku z ponad kilkudziesięciu dynamicznych map z punktami, w zależności od diagnozy i potrzeb klienta. Masaż jest bardzo przyjemny i daje niezwykłe odczucia. Od masażysty wymaga się ciągłego rozwoju i otwarcia na osobę masowaną. Operuje on całą gamą technik na poziomie masażu fizycznego, ale również na bardziej subtelnych poziomach. Efektem tych zabiegów jest lekkie zmęczenie masowanego, jak po wysiłku fizycznym, mimo że pozostawał on w bezruchu.

Techniki te nie mogą być stosowane bez dokładnej wiedzy i odpowiedniego wykształcenia. Im metoda jest skuteczniejsza, tym większą szkodę można wyrządzić przy nieprawidłowym stosowaniu. Niestety, często przekraczane są granice kompetencji wśród specjalistów pielęgnacji stóp. Odpowiedzialnie jest współpracować z fizjoterapeutami, certyfikowanymi refleksoterapeutami czy masażystami.

Techniki masażu w zabiegach pedicure’u

Podczas pedicure mamy do czynienia z działaniem pielęgnacyjnym lub rytuałem spa i masaż jest tu nieodłączną częścią zabiegu. Wykorzystujemy najczęściej techniki masażu klasycznego. Po skończonym pedicurze wykonujemy peeling, głaszcząc i rozcierając skórę i usuwając w ten sposób martwy naskórek. Następnie na wybranym preparacie, który może mieć dodatkowo działanie aromaterapeutyczne, wykonujemy masaż zaczynając od głaskania i rozcierania palców. Następnie przechodzimy do części podeszwowej i grzbietowej stopy, obejmując tylną część podudzia, gdzie dochodzi jeszcze ugniatanie, uciski punktowe, oklepywanie i delikatna wibracja. Możemy również użyć akcesoriów, np. gorących kamieni czy gorących muszli zimą lub szklanych kul latem. Po masażu możemy zaaplikować maskę i pozostawić ją pod ciepłym kompresem. Należy pamiętać, że stopy bardzo szybko się wychładzają i dobrze jest zabezpieczyć niemasowaną stopę np. ciepłym ręcznikiem.

Techniki masażu w zabiegach podologicznych

Z uwagi na specyfikę gabinetów podologicznych nie wykonuje się w nich rytuałów spa. Raczej staramy się wyrównać napięcie pomiędzy zginaczami i prostownikami stopy oraz przeciwdziałać obrzękom. Do masażu używamy profesjonalnych preparatów o działaniu leczniczym. Oprócz masażu klasycznego możemy zastosować techniki aktywnego rozluźniania, masaż mięśniowo-powięziowy. Wykonujemy ćwiczenia bierne oraz delikatne mobilizacje. Siłę oraz techniki dobieramy do potrzeb pacjenta. Wszystko po to, aby przywrócić prawidłowe odczuwanie i wyrównać napięcie mięśniowe. Jest to praca w obrębie stopy, stawu skokowego oraz podudzia. W połączeniu z odpowiednim odciążeniem lub indywidualnymi wkładkami taki masaż wspomaga niwelowanie problemów związanych z nieprawidłową amortyzacją stóp i postawą ciała.