Skóra w okresie menopauzy

Skóra zmienia się wraz z wiekiem, a u kobiet szczególne przemiany przechodzi w okresie menopauzy. Jak się wtedy zmienia i jakie mechanizmy w niej zachodzą zdradza Katarzyna Bołądź.

Rozwój społeczno-gospodarczy, poprawa jakości życia i opieki medycznej doprowadziły do wzrostu średniej długości życia. Na jego jakość dla większości populacji  znaczny wpływ ma atrakcyjny wygląd skóry. W ostatnich latach pojawia się coraz więcej dowodów na istotny wpływ aktywności fizycznej, żywienia i stylu życia na stan zdrowia, ale także i na starzenie się skóry, zwłaszcza u kobiet w okresie menopauzy. Pojawiające się w tym okresie obniżenie poziomu estrogenów powoduje wiele objawów klinicznych i zaburzeń metabolicznych, np. zaburzenia nastroju, napadowy rumień i uczucie gorąca, zaburzenia snu oraz zmiany w tkankach estrogenozależnych. Do wczesnych objawów menopauzy można również zaliczyć nadmierną potliwość, stany depresyjne, a w okresie postmenopauzalnym – problemy z osteoporozą. Badania naukowe wskazują na zależność pomiędzy utratą estrogenów a przyspieszonym deficytem funkcji mózgu, co może prowadzić do zwiększenia ryzyka otępienia. Kobiety, chcąc uchronić się przed tymi negatywnymi następstwami, rozważają możliwość stosowania terapii hormonalnej i decydują się na przyjmowanie fitoestrogenów. W zwalczaniu tych objawów powinna być stosowana odpowiednia dieta oraz aktywność fizyczna, co wspomaga przywrócenie równowagi hormonalnej. Niezbędne jest także stosowanie zasad zdrowego stylu życia, kluczowych dla poprawy funkcjonowania organizmu i dla utrzymania dobrej kondycji skóry – prowadzenie długofalowej, indywidualnie dobranej terapii kosmetologicznej.

Skóra menopauzalna
Wygląd skóry jest wypadkową wielu czynników biochemicznych i biofizycznych. Z upływem lat czynniki te ulegają zmianom wywołanym przez proces starzenia endogennego i środowiskowego. Wpływ środowiska, palenie tytoniu czy stres zmieniają budowę skóry, powodując jej wiotczenie, utratę gęstości, powstawanie przebarwień i zmarszczek. Skóra jako organ o wysokim potencjale proliferacyjnym wymaga odpowiedniej podaży tlenu, białek, węglowodanów i tłuszczów. Wpływ tych czynników potwierdzają widoczne u osób z niedoborami żywieniowymi zmiany i nieprawidłowości. Wzrasta liczba dowodów potencjalnych skutków zabiegów estetycznych, aktywności fizycznej i diety, których modyfikacja może wpłynąć na przywrócenie zdrowego wyglądu skóry również u kobiet w okresie menopauzy. 

Zmiany związane z okresem menopauzy
Skóra ze względu na swą ogólną powierzchnię uznawana jest za największy narząd organizmu człowieka. U osoby dorosłej ma od 1,5 do 2 m². Średnia masa skóry wynosi od 12 do 20 kg. Cechuje ją zróżnicowana grubość, zależna od wpływu czynników zewnętrznych, stopnia występowania urazów fizycznych oraz ekspozycji na promieniowanie UV. Na prawidłowy wygląd skóry kobiet ma działanie wiele czynników, wśród najistotniejszych wymienia się działanie hormonów, głównie estrogenów. Liczba receptorów estrogenowych u kobiet jest największa na twarzy, kończynach dolnych i w okolicy narządów płciowych.
Gwałtowny spadek jakości skóry kobiet następuje w okresie menopauzalnym. Czas, w którym rozpoczyna się okres menopauzy według Światowej Organizacji Zdrowia, to ostateczne zakończenie miesiączkowania z powodu utraty aktywności pęcherzykowej jajników. Zwykle rozpoczyna się między 45. a 50. rokiem życia. Wraz z wygasaniem czynności jajników i spadkiem poziomu estrogenów zmniejsza się ilość i integralność białek strukturalnych, głównie kolagenu odpowiedzialnego za gęstość i napięcie skóry.