Zatrzymać łojotok

Łojotokowe zapalenie skóry (ŁZS) jest schorzeniem ciężkim w leczeniu i powodującym dyskomfort w codziennym życiu osób na nie cierpiących. Ma charakter przewlekły i może pojawić się u każdego – bez względu na wiek czy płeć.

To choroba dermatologiczna o przewlekłym charakterze, która często nawraca. Inna nazwa tego schorzenia, funkcjonująca wśród lekarzy oraz osób chorych, to wyprysk łojotokowy. Do mojego gabinetu często trafiają pacjenci cierpiący na ten rodzaj problemu skórnego. Szacuje się wręcz, że ŁZS dotyczy aż 3% całej populacji, niezależnie od wieku. Może pojawić się zarówno u niemowląt, jak i osób po 50. roku życia, częściej u mężczyzn. 

Winny drożdżak

Mimo że jednoznaczna przyczyna łojotokowego zapalenia skóry nie jest znana, ostatnie badania biomolekularne wskazały czynnik mający wpływ na pojawienie się tego schorzenia. Są to zmiany w funkcjonowaniu komórek wywołane przez grzyba, drożdżaka z rodzaju Malassezia, który wpływa na reakcję immunologiczną organizmu oraz wywołuje zmiany w obrębie tkanek, doprowadzając do łojotokowego zapalenia skóry. Dzieje się tak na skutek wniknięcia grzyba do warstwy rogowej naskórka, gdzie uwalnia lipazę i prowadzi do tworzenia się wolnych kwasów tłuszczowych. One z kolei rozpoczynają proces zapalny, a sam grzyb szybko rozwija się w środowisku tłuszczowym.

Charakterystyczne zmiany

Objawy łojotokowego zapalenia skóry są dość specyficzne. U niemowląt ŁZS uwidacznia się najczęściej w postaci białych lub żółtych łusek na skórze głowy, zwykle ustępujących samoistnie. Natomiast u młodzieży i dorosłych symptomy mogą przybrać bardziej dokuczliwy charakter – tłustych plam i rumienia na owłosionej skórze głowy, brwiach, uszach oraz górnej części klatki piersiowej i pleców oraz widocznego złuszczania naskórka. W przypadku skóry głowy stan zapalny może doprowadzić do plątania się włosów oraz ich przerzedzenia, a nawet ognisk wyłysienia. Co istotne, zmiany skórne towarzyszące łojotokowemu zapaleniu skóry mogą występować w kilku obszarach ciała jednocześnie.

W zależności od przyczyny pojawienia się łojotokowego zapalenia skóry zmiany towarzyszące schorzeniu mogą się uwidaczniać w różny sposób. W okresie dojrzewania mają postać nadmiernej produkcji sebum, które zatyka pory i ujścia mieszków włosowych, w ten sposób doprowadzając do stanów zapalnych, a w efekcie zaczerwienionych plam, wyprysków oraz tłustej i świecącej się cery. Dopiero z czasem, jeśli nie podejmie się odpowiednich działań, schorzenie może przejść w bardziej zaawansowany i dokuczliwy etap. 

Gdy pacjent ma problemy z gospodarką hormonalną, podwyższonym poziomem androgenów, progesteronu czy testosteronu, stan ten sprzyja zaburzeniom flory bakteryjnej. 

U osób z chorobami układu immunologicznego obecność drożdżaków Malassezia będzie nasilać uporczywe objawy ŁZS. 

Mechanizm pojawiania się zmian u każdego może wyglądać inaczej. Dlatego zalecam uważną obserwację ciała i w przypadku zauważalnego zwiększenia się aktywności gruczołów łojowych, pojawienia się plam oraz uczucia tłustej skóry – pilny kontakt z dermatologiem. Objawy te mogą świadczyć o ŁZS i być wywołane przez różnorodne czynniki. Jeśli zbagatelizujemy wspomniane zmiany, doprowadzimy do uporczywego świądu, wysięków oraz strupów.

Leczenie dermatologiczne

Niestety, łojotokowe zapalenie skóry nie jest chorobą, którą można w pełni wyleczyć. Możemy jedynie ograniczać jej negatywne skutki, stosując odpowiednio dobrane środki. Do głównych metod kuracji zalicza się terapie miejscowe, czyli odpowiednie maści, żele oraz kremy zawierające substancje przeciwgrzybiczne i przeciwzapalne.