Pora na pory

Te mikroskopijne ujścia mieszków włosowych i gruczołów łojowych, potocznie nazywane porami, klientki postrzegają jako defekt estetyczny. Tłumaczmy im zatem, że problem stanowią dopiero, gdy wykazują tendencję do nadmiernego poszerzania się.

W znacznym stopniu skłonność do nich uwarunkowana jest genetycznie. Wiele osób ma wrodzoną nadaktywność gruczołów łojowych. Dzieje się tak, ponieważ martwe komórki naskórka wraz z łojem czopują ujścia gruczołów łojowych i tym samym je rozpychają. Rozszerzone pory są typowym zjawiskiem dla skóry tłustej i mieszanej. Występują głównie w strefie T (na brodzie, nosie i czole), ponieważ tutaj aktywność gruczołów łojowych jest największa. Ich widoczność zwiększa się pod wpływem zanieczyszczeń, działania promieni UV, wieku, cyklu miesiączkowego, hormonów, niedoborów witaminowych, w szczególności witaminy B2 i B6 oraz witaminy A, a także zaburzeń składu łoju czy zmian klimatu. 

Są potrzebne

Ujścia gruczołów łojowych pozwalają odprowadzić na powierzchnię skóry substancje przez nie produkowane, czyli sebum, które jest złożoną mieszaniną lipidów. Wydzielina ta odgrywa kluczową rolę w fizjologii skóry, a jej skład różni się między gatunkami. Jest zabezpieczeniem przed zagrożeniami płynącymi ze środowiska zewnętrznego, umożliwia zachowanie odpowiedniego pH, chroni przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi oraz wykazuje działanie pro- i przeciwzapalne. 

Gdy organizm produkuje za mało sebum, skóra staje się cienka i matowa. 

Z kolei jego nadmiar prowadzi do problemów z trądzikiem oraz sprzyja poszerzaniu się ujść gruczołów łojowych. 

W podstawowym składzie wydzieliny skórnej możemy znaleźć: 

• skwalen, 
• estry glicerolu, wosku i cholesterolu, 
• wolny cholesterol, 
• kwasy tłuszczowe. 

Triglicerydy i kwasy tłuszczowe razem stanowią przeważający udział (57,5%), z kolei estry woskowe – 26%, zaś skwalen – 12%. Najmniej w składzie sebum jest cholesterolu, który wraz ze swoimi estrami stanowi zaledwie 4,5% wszystkich lipidów. Najbardziej charakterystycznymi produktami wydzielania łojowego są estry skwalenu i wosku, które nie występują nigdzie indziej w organizmie. 

Zmiana składu łoju 

Zwiększone wydzielanie sebum oraz zmiany w jego składzie stanowią jeden z najważniejszych czynników sprzyjających patofizjologii trądziku. Osoby o cerze trądzikowej wydzielają średnio więcej łoju niż zdrowe, a co za tym idzie, u ich tendencja do rozszerzania się porów jest większa. 
Głównym składnikiem sebum jest skwalen, związek niezwykle istotny dla prawidłowego funkcjonowania skóry. Jednak kiedy następuje jego utlenienie (pod wpływem czynników zewnętrznych, stresu, nieprawidłowej diety), powstaje nadtlenek skwalenu, który zatyka pory skóry. Dopiero wówczas powstaje idealne środowisko do rozwoju bakterii wywołujących stany zapalne na skórze oraz poszerzanie ujść gruczołów łojowych. Obecność nadtlenku skwalenu prowadzi do uwolnienia mediatorów stanu zapalnego. Można więc zaobserwować istotne różnice w składzie sebum i pod względem jego ilości między pacjentami z trądzikiem a osobami zdrowymi. 

Nie wszystko stracone 

Czynniki dietetyczne zmieniają wydzielanie gruczołów łojowych. Najnowsze badania wykazały, że dieta o niskim indeksie glikemicznym jest w stanie skorygować zwiększoną produkcję sebum i zmiany jego składu właściwe dla trądziku. 

Jak zwęzić rozszerzone pory? Trudno o znalezienie jednego złotego środka, rozwiązującego ten problem. Jednak istnieje wiele sposobów na ich pomniejszanie. Kluczowa jest odpowiednia pielęgnacja. Oczyszczanie jest więc najważniejszym krokiem domowej rutyny. Niedomywanie skóry i pozostawianie na niej resztek zanieczyszczeń stanowi doskonałą pożywkę dla bakterii, co w konsekwencji nasila problem. Bardzo istotne jest również chemiczne bądź enzymatyczne złuszczanie, które pozwoli oczyścić skórę z czopów łojowo-rogowych, powodujących rozszerzanie się porów. Co więcej, niezwykle skuteczne są profesjonalne zabiegi chemiczne, mikronakłuwanie i laser frakcyjny, które pobudzą regenerację skóry w obrębie porów i spowodują ich widoczne zwężenie.