Skóra chce pić

Komórki tkanek ludzkiego organizmu mogą prawidłowo funkcjonować jedynie w środowisku wodnym. Aby takie warunki zapewnić, zostały wykształcone mechanizmy zapobiegające nadmiernej utracie wody.

Warto edukować klientki, że woda stosowana zewnętrznie na skórę jej nie nawilża. Bariera naskórka nie jest przepuszczalna dla wody, dlatego ta życiodajna ciecz nie wykazuje działania nawilżającego. Podobnie jak kosmetyk zwierający dużą ilość wody, ponieważ pełni ona w nim jedynie funkcję rozpuszczalnika.

Jednak dobrze jest też tłumaczyć, że nakładając krem lub balsam na lekko mokrą skórę, ułatwiamy mu działanie, gdyż wilgotna warstwa rogowa naskórka pęcznieje, stając się bardziej przepuszczalna. Jest to też istotne w kontekście aplikacji preparatów zwierających np. retinoidy, kwasy czy niacynamid, gdyż stosowanie tych produktów na nieosuszoną skórę może spowodować jej podrażnienie. 

Sucha a odwodniona 

Wyjaśnienie tej różnicy pomoże klientkom zrozumieć pewne mechanizmy pielęgnacyjne. Dlatego tłumaczmy tyle razy, ile trzeba, że sucha skóra jest po prostu jednym z rodzajów cery, w której w gruczołach łojowych jest produkowana niewystarczająca ilość sebum. Charakteryzuje się ona drobnopłatkowym złuszczaniem oraz szorstkością i występuje na całym ciele. Odwodnienie zaś jest stanem przejściowym, spowodowanym najczęściej zbyt agresywną pielęgnacją i przeważnie dotyczy samej twarzy.

Wiele pytań w gabinecie kosmetologicznym dotyczy też odwodnienia cery tłustej. Ta co prawda nie może być jednocześnie klasyfikowana jako sucha, bo w tym samym czasie nie jest możliwe produkowanie zbyt dużej i zbyt małej ilości sebum. Natomiast może stać się czasowo odwodniona, gdy dochodzi do zaburzeń zatrzymywania wody w naskórku.

Istotą strukturalnego nawilżenia cery jest fakt, że komórki mogą prawidłowo funkcjonować jedynie w środowisku wodnym. Aby takie warunki zapewnić, zostały wykształcone mechanizmy zapobiegające nadmiernej utracie wody. 

Należą do nich:

• Naturalny czynnik nawilżający NMF (Natural Moisturizing Factor), czyli substancje higroskiopijne zlokalizowane w warstwie rogowej naskórka, które zatrzymują w nim wodę. Są to m.in.: kwas mlekowy, mocznik, wolne aminokwasy, PCA (sól sodowa kwasu pirolidynokarboksylowego), sole nieorganiczne i cukry (glukoza, fruktoza, galaktoza, mannoza).
• Obecność w skórze właściwej GAG – glikozaminoglikanów, których głównym przedstawicielem jest kwas hialuronowy. Substancje te mają zdolność wiązania wody. 
• Płaszcz hydrolipidowy, pokrywający warstwę rogową naskórka, a więc mieszanina wydzieliny gruczołów potowych (wody) oraz gruczołów łojowych i lipidów naskórkowych (ceramidy, wolne kwasy tłuszczowe, cholesterol, skwalen).

Nadmierna suchość

Współczynnik TEWL (Transepidermal Water Loss, czyli przeznaskórkowa utrata wody) to po prostu jej ilość, która odparowuje z naskórka do środowiska zewnętrznego. Zależy m.in. od temperatury i wilgotności otoczenia oraz stanu naskórka. W dermatozach, w których obserwuje się wzmożoną suchość skóry, współczynnik ten znacząco wzrasta.